Tổng hợp kiến thức xoay quanh dầu Mazut

1.Dầu Mazut là gì?

Dầu mazut còn được biết đến với tên gọi dầu nhiên liệu hoặc dầu FO, với tên tiếng Anh là Fuel oil. Dầu FO là một hợp chất hydrocacbon, có nguồn gốc từ dầu mỏ. Đây là loại dầu nhiên liệu thu được thông qua quá trình chưng cất asphalt và dầu thô parafin ở áp suất khí quyển trong chân không. Để thu được dầu Mazut, người ta phải chưng cất trong khoảng nhiệt độ từ 250-300 độ C.

Dầu FO thường được ứng dụng trong các nồi hơi trong các nhà máy công nghiệp và các nhà máy tàu, điện.

2.Đặc điểm nổi bật của dầu Mazut

Dầu Mazut thường tồn tại dưới dạng các chất lỏng màu đen, với thành phần chủ yếu là các cặn của quá trình chưng cất dầu thô. Loại dầu này thường sôi ở nhiệt độ tương đối cao từ 200 độ C trở lên, thậm chí có thể lên tới 300 độ C.

Tuy nhiên, mỗi loại dầu FO sẽ sở hữu những đặc trưng riêng, vì vậy, bạn có thể lựa chọn loại dầu FO phù hợp để đảm bảo mục đích sử dụng và các kỹ thuật sử dụng để cho hiệu quả tốt nhất.

3.Phân loại dầu Mazut

Dựa vào tính chất và đặc trưng, dầu FO được chia làm 2 loại chính là dầu FO nhẹ và dầu FO nặng.

Dầu FO nhẹ:

• Sôi ở nhiệt độ 200 – 300 độ C, tỷ trọng 0,88 – 0,92.

• Bao gồm các loại dầu như dầu hỏa (KO), diezen (DO), …

• Dầu FO nhẹ được dùng làm nhiên liệu đốt lò, với lò đốt dạng ống khói, dạng bay hơi hoặc lò đốt gia đình.

Dầu FO nặng:

• Sôi ở nhiệt độ trên 320 độ C, tỷ trọng từ 0,92 – 1,0 hoặc cao hơn.

• Được ứng dụng chủ yếu trong công nghiệp để làm nhiên liệu đốt lò.

• Dầu FO nặng có độ nhớt rất cao cùng sự thay đổi trong phạm vi rộng, từ 250 – 7000 đơn vị Red-Wood chuẩn.

Bên cạnh đó, dầu Mazut còn được chia theo hàm lượng lưu huỳnh và độ nhớt động học, cụ thể như sau:

4.Dầu Mazut chất lượng cần đạt những tiêu chuẩn nào?

Để dầu Mazut đạt chất lượng thì cần đáp ứng những tiêu chuẩn sau đây:

4.1. Nhiệt trị 

Nhiệt trị cho biết hiệu suất cháy của nhiên liệu và được xác định theo tiêu chuẩn ASTM D240. Đây được coi là một trong những đặc tính quan trọng nhất của dầu Mazut.

4.2.Hàm lượng lưu huỳnh

• Đối với FO nặng:

Do hàm lượng lưu huỳnh thường rất cao, chiếm khoảng 4 – 5 %, gây ảnh hưởng xấu đến chất lượng thép. Vì vậy, ASTM D129 là phương pháp tiêu chuẩn để xác định hàm lượng lưu huỳnh.

• Đối với FO nhẹ:

Khi hàm lượng hợp chất lưu huỳnh có trong dầu FO càng thấp thì càng tốt, với xu hướng ăn mòn của nhiên liệu được xác định dựa trên phép thử ăn mòn tấm đồng (ASTM D130).

4.3.Độ nhớt

• Đối với dầu FO nhẹ:

Do độ nhớt tác động trực tiếp đến mức độ nhiên liệu phun thành bụi sương nên nó ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng cháy hết khi đốt nhiên liệu. Dựa trên phương pháp xác định độ nhớt động học là ASTM D445 và độ nhớt Saybolt là ASTM D88 để tìm ra.

• Đối với dầu FO nặng:

Khi xác định được độ nhớt, ta có thể biết được điều kiện vận chuyển, xuất, nhập, bơm chuyển nguyên liệu và mức độ cần gia nhiệt trước khi phun vào lò. Thông thường, độ nhớt được xác định bằng tiêu chuẩn ASTM D445.

4.4.Nhiệt độ bắt cháy

Nhiệt độ cháy sẽ chỉ ra những thông tin liên quan đến nhiệt độ cao nhất cho phép tồn chứa và  bảo quản nhiên liệu đốt lò mà không gây nguy hiểm về cháy nổ, được xác định theo tiêu chuẩn ASTM D93.

4.5. Độ bay hơi

Đối với dầu FO nặng, do chúng ở dạng cặn nên không được đề cập tới. Còn với dầu FO nhẹ, độ bay hơi cần phải luôn ổn định.

4.6.Điểm đông đặc và điểm sương

• Đối với dầu FO nhẹ:

Điểm đông đặc thường có nhiệt độ thấp hơn điểm sương, còn điểm sương là điểm nhiệt độ, tại đó nhiên liệu và tinh thể parafin hình thành không thể tạo thành dòng chảy. Ngoài ra,, điểm sương và điểm đông đặc còn cho biết giới hạn để vận chuyển nhiên liệu từ bể tới lò đốt.

• Đối với FO nặng:

Dựa vào nhiệt độ đông đặc để lựa chọn phương pháp bơm chuyển, hệ thống gia nhiệt, hệ thống xuất nhập trong kho sao cho phù hợp, chúng được xác định bằng tiêu chuẩn ASTM D97.

4.7.Cặn cacbon

Xác định dựa trên tiêu chuẩn ASTM D189.

4.8.Hàm lượng tro

Hàm lượng tro được xác định theo tiêu chuẩn ASTM D482, phụ thuộc vào phẩm chất nguyên liệu và phương pháp chế biến ra nhiên liệu đó.

4.9.Nước và tạp chất cơ học

Tạp chất cơ học được xác định theo tiêu chuẩn ASTM D473 và hàm lượng nước theo tiêu chuẩn ASTM D95. Đối với tổng hàm lượng nước và tạp chất cơ học sẽ được xác định theo tiêu chuẩn ASTM D1796.

5.Vai trò của dầu Mazut trong cuộc sống là gì/

Một trong những nhiên liệu quan trọng trong các nhà máy điện

• Dầu Mazut là một nhiên liệu đóng vai trò quan trọng trong các lò đốt dạng ống khói hoặc dạng bay hơi trong các nhà máy điện hay các nhà máy công nghiệp cần nhiệt lượng lớn.

• Bên cạnh đó, loại dầu này là nguồn nhiên liệu vận hành cho tàu vận tải biển.

Sử dụng phổ biến cho các tàu vận tải biển

• Ngoài ra, dầu Mazut còn là nguyên liệu cho một số phương tiện và dầu hỏa sử dụng trong lò đốt gia đình, lò hơi,…

• Tham gia vào quá trình sản xuất nhiên liệu từ cao su phế thải theo công nghệ Nhật Bản.

Ứng dụng để sản xuất nhiên liệu từ cao su phế thải

6.Liệu dầu Mazut có nguy hiểm hay không? 

Do dầu Mazut là một sản phẩm có nguồn gốc từ thiên nhiên hóa thạch nên có thể gây hại đến sức khỏe con người cũng như môi trường nếu không sử dụng đúng quy định.

• Trong quá trình đốt cháy dầu mazut sẽ sản sinh ra một chất khí gây hại cho môi trường, đó là khí SO2, bởi trong dầu FO có chứa lưu huỳnh.

• Khi tiếp xúc trực tiếp với dầu Mazut có thể gây tổn thương đường hô hấp, phế quản, viêm mũi họng hoặc viêm phổi. Nếu nghiêm trọng hơn, dầu Mazut có thể là nguyên nhân tiềm ẩn gây bệnh ung thư.

Chính vì vậy, bạn cần tuân thủ chặt chẽ những quy định trong quá trình sử dụng, bảo quản kết hợp các biện pháp an toàn cho người lao động, tránh những tác hại của dầu Mazut đối với con người và môi trường xung quanh.

7.Những lưu ý quan trọng khi sử dụng và bảo quản dầu Mazut

Mặc dù dầu Mazut được ứng dụng rộng rãi nhưng vẫn có thể ảnh hưởng đến sức khỏe con người và môi trường.Chính vì vậy việc sử dụng và bảo quản cẩn thận là điều thực sự cần thiết.

• Chứa đựng dầu Mazut trong thùng chuyên dụng, thùng phuy có nắp đậy kín.

• Tránh làm rò rỉ, rơi vãi trong quá trình vận chuyển để tránh gây ô nhiễm môi trường.

• Bảo quản ở những khu vực thoáng khí, khô ráo, tránh xảy ra hiện tượng tích tụ Hydro Sulfua.

• Cấm thuốc lá, lửa, các thiết bị xách tay hoặc thiết bị viễn thông trong khu vực bảo quản dầu hoặc bơm rót dầu.

• Trang bị đầy đủ thiết bị bảo hộ cho người lao động như găng tay, mặt nạ, khẩu trang,.. trong quá trình tiếp xúc và sử dụng dầu FO.

• Trong trường hợp không may dầu Mazut dính vào mắt, da, quần áo, cần đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất để được xử lý kịp thời.

Trên đây là những kiến thức quan trọng liên quan đến dầu Mazut là gì, hy vọng với những thông tin mà đã chia sẻ sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về loại dầu này. Cùng với đó là những lưu ý khi sử dụng và bảo quản hóa chất trong cuộc sống để tránh những sự cố không may xảy ra.