Hiện tượng tôm chạy đàn là gì? Cách khắc phục hiệu quả

Hiện tượng tôm chạy đàn là gì?

Tôm chạy đàn là một hiện tượng phổ biến và đáng lo ngại trong ngành nuôi tôm. Nó xảy ra khi tôm bơi lội một cách bất thường, di chuyển nhanh và đồng loạt về một hướng nào đó trong ao nuôi.

Hiện tượng này thường xuất hiện đột ngột và kéo dài trong thời gian ngắn, từ vài phút đến vài giờ. Tôm chạy đàn có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng như làm tôm bị stress, tổn thương, chết hàng loạt và ảnh hưởng đến năng suất ao nuôi.

Hiện tượng tôm chạy đàn

Nguyên nhân gây ra hiện tượng tôm chạy đàn

Bà con nuôi tôm có biết vì sao tôm lại chạy đàn không? Có nhiều nguyên nhân dẫn đến hành vi bất thường này ở tôm, bao gồm:

• Thay đổi đột ngột các yếu tố môi trường như pH, nhiệt độ, oxy hòa tan…

• Ô nhiễm nguồn nước do chất thải, hóa chất độc hại

• Mật độ nuôi quá dày, tôm bị stress, thiếu oxy

• Tôm không được cung cấp đủ dinh dưỡng, thức ăn kém chất lượng.

• Sự xuất hiện của các loài sinh vật gây hại như cá dữ, cua, ốc…

• Tôm đang bị nhiễm bệnh hoặc nhiễm ký sinh trùng

Trong đó, sự biến động của các yếu tố môi trường và sự xuất hiện của các sinh vật gây hại được cho là hai nguyên nhân phổ biến nhất gây ra hiện tượng tôm chạy đàn.

Nguồn nước bị ô nhiễm

Dấu hiệu nhận biết tôm chạy đàn

Hiện tượng tôm chạy đàn có thể dễ dàng nhận biết thông qua các dấu hiệu sau đây:

• Tôm bơi lội nhanh và liên tục về một phía của ao

• Tôm tập trung thành đàn dày đặc ở một khu vực

• Tôm có biểu hiện hoảng loạn, bồn chồn, nhảy lên khỏi mặt nước

• Xuất hiện nhiều tôm chết nổi trên bề mặt ao

Nếu quan sát thấy một trong những biểu hiện trên, rất có thể tôm đang chạy đàn. Bà con cần xác định chính xác nguyên nhân để có phương pháp khắc phục hiệu quả. Tôm chạy đàn ở mức độ nặng có thể gây ra thảm họa cho cả ao nuôi, dẫn đến tôm chết gần hết hoặc chất lượng tôm suy giảm nghiêm trọng. Do đó, cần phát hiện và xử lý sớm để tránh những hậu quả đáng tiếc.

Phân biệt các hiện tượng tôm chạy đàn

Dựa vào nguyên nhân và đặc điểm, ta có thể phân biệt một số loại chạy đàn phổ biến:

Việc xác định chính xác loại chạy đàn sẽ giúp người nuôi tìm ra nguyên nhân và đưa ra giải pháp thích hợp. Đôi khi một ao tôm có thể xảy ra đồng thời nhiều loại chạy đàn khác nhau.

Hậu quả của hiện tượng tôm chạy đàn là gì?

Tôm chạy đàn gây ra nhiều tác động tiêu cực đến quá trình nuôi và chất lượng tôm thương phẩm:

• Làm chậm tốc độ tăng trưởng của tôm do mất nhiều năng lượng cho việc bơi lội

• Tăng nguy cơ tôm bị chết do kiệt sức, tổn thương hoặc nhiễm bệnh

• Giảm tỷ lệ sống và năng suất tôm của ao nuôi

• Làm xấu hình thái, màu sắc của tôm, giảm giá trị thương phẩm

• Tạo điều kiện cho mầm bệnh và dịch hại phát triển trong ao

Những tác động này không chỉ ảnh hưởng tới lợi nhuận của người nuôi mà còn gây khó khăn cho việc tiêu thụ tôm trên thị trường. Vì vậy, việc phòng ngừa và khắc phục tôm chạy đàn là rất cần thiết.

Chất lượng tôm thương phẩm bị ảnh hưởng

Bạn có biết rằng tôm chạy đàn có thể làm giảm đáng kể chất lượng của tôm khi xuất bán không? Tôm sau khi chạy thường có những đặc điểm sau:

• Vỏ tôm mềm, dễ bong tróc do quá trình lột xác bị ảnh hưởng

• Thịt tôm nhạt nhẽo, mềm nhũn vì mất nhiều năng lượng

• Màu sắc tôm không đều, xuất hiện các đốm đen trên thân

• Dễ bị nhiễm khuẩn và hư hỏng trong quá trình bảo quản

Những yếu tố trên làm giảm giá trị của tôm, khó bán được giá cao. Thậm chí nhiều lô tôm có thể bị trả lại hoặc phải bán tháo với giá rẻ. Đây là một thiệt hại không nhỏ cho người nuôi tôm.

Chất lượng tôm thương phẩm bị ảnh hưởng

Cách cải thiện hiện tượng tôm chạy đàn

Nếu không may tôm đã chạy đàn, bạn cần bình tĩnh và xử lý nhanh chóng theo các bước sau:

• Bước 1: Ngắt ngay máy sục khí và máy quạt nước để tránh làm tôm hoảng sợ thêm

• Bước 2: Kiểm tra thông số môi trường ao và điều chỉnh về mức lý tưởng

• Bước 3: Thay 1/3 nước ao bằng nước mới có cùng nhiệt độ và độ mặn

• Bước 4: Cho ăn lượng thức vừa phải, tránh cho ăn quá nhiều

• Bước 5: Sử dụng các chế phẩm sinh học để cải thiện môi trường nước và tăng sức đề kháng cho tôm

• Bước 6: Loại bỏ tôm chết, thu gom vỏ tôm lột xác để tránh làm ô nhiễm ao nuôi

• Bước 7: Theo dõi tình hình sức khỏe của tôm, nếu cần thì dùng thuốc phòng trị bệnh

Việc xử lý cần được thực hiện một cách thận trọng và kiên nhẫn. Tránh can thiệp quá mạnh tay vì có thể khiến tôm bị stress thêm. Nếu tình hình không cải thiện, hãy nhờ đến sự tư vấn của chuyên gia.

Tôm chạy đàn

Cách phòng ngừa hiện tượng tôm chạy đàn

Để phòng ngừa tôm chạy đàn, điều quan trọng là phải duy trì một môi trường ao nuôi lý tưởng. Hãy lưu ý các yếu tố sau: pH  7.5 – 8.5; Nhiệt độ 28 – 32°C; Oxy hòa tan (DO) > 4 mg/L; Độ kiềm 80 – 120 ppm; Độ mặn 10 – 25 ppt (tùy loài tôm); Hàm lượng TAN (tổng đạm amoni): < 2 mg/L. Ngoài ra, cần thay nước định kỳ, loại bỏ chất thải và thức ăn dư thừa. Ao nuôi cũng phải được bảo vệ tốt để tránh sự xâm nhập của các loài sinh vật gây hại.

Bạn có thể sử dụng các công cụ và thiết bị sau để kiểm tra các yếu tố môi trường nước ao nuôi:

• Bộ test kit đo các thông số pH, nhiệt độ, oxy hòa tan, độ kiềm…

• Máy đo đa chỉ tiêu để kiểm tra nhanh và chính xác các yếu tố môi trường

• Lưới thu mẫu nước và bùn đáy ao để đánh giá mức độ ô nhiễm

• Thiết bị báo động tự động khi các thông số vượt ngưỡng cho phép

Kiểm tra ao nên được tiến hành ít nhất 2 lần/ngày vào buổi sáng sớm và chiều mát. Ghi chép kết quả vào sổ theo dõi để có thể so sánh và phát hiện sớm các bất thường.

Bổ sung chế phẩm sinh học phòng ngừa tôm chạy đàn

Bên cạnh việc kiểm soát môi trường, người nuôi có thể tận dụng các chế phẩm sinh học để cải thiện chất lượng nước ao và tăng cường sức khỏe cho tôm. Một số chế phẩm sinh học được sử dụng phổ biến hiện nay:

• Chế phẩm vi sinh vật (probiotics) giúp phân hủy chất hữu cơ, kiểm soát mầm bệnh

• Chế phẩm cải thiện môi trường (bioremediators) làm giảm độc tố như NH₃, H₂S

• Chế phẩm tăng cường miễn dịch chứa beta-glucan, mannan oligosaccharide…

• Chế phẩm chứa enzyme, vitamin, khoáng chất hỗ trợ tiêu hóa và tăng sức đề kháng

Tuy nhiên, việc sử dụng chế phẩm cần tuân thủ theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Không nên lạm dụng hoặc sử dụng quá liều lượng vì có thể gây mất cân bằng hệ sinh thái trong ao.

Hóa Chất Chlorine Đông Á

Hóa Chất Chlorine – Khử trùng, diệt khuẩn nước ao tôm

Để đảm bảo các yếu tố môi trường nước ao ở mức ổn định, trước tiên bà con cần xử lý nước tại ao lắng trước khi cấp vào vuông tôm. Việc này giúp loại bỏ vi khuẩn, virus và ký sinh trùng gây bệnh và là tiền đề để bà con điều chỉnh các nồng độ ở mức phù hợp.

Chlorine của  đang là sản phẩm được đại đa số hộ nuôi tôm sử dụng để xử lý nước, khử trùng dụng cụ trong suốt quá trình nuôi tôm. Sản phẩm được sản xuất dạng bột với quy cách 45kg 1 thùng đảm bảo cung cấp đủ sản lượng trên toàn quốc. So với các loại chlorine nhập khẩu thì đây Chlorine của đem đến chất lượng ngang ngửa hoặc vượt trội hơn nhưng mức giá tốt nhất trên thị trường.

Hy vọng rằng bài viết đã cung cấp cho bạn cái nhìn toàn diện về hiện tượng tôm chạy đàn. Hãy nhớ duy trì môi trường ao nuôi tối ưu, thường xuyên giám sát và xử lý kịp thời để đàn tôm luôn khỏe mạnh nhé. Chúc bạn thành công trong quá trình nuôi tôm và đạt được năng suất cao.