Tôm thẻ chân trắng không những ngon, ngọt mà nó còn đem đến giá trị dinh dưỡng tốt cho sức khỏe. Chính vì thế mà ngành nuôi tôm thẻ ngày càng phát triển tại Việt Nam, nhiều mô hình và kỹ thuật nuôi được áp dụng. Vậy đâu là kỹ thuật nuôi tôm thẻ chân trắng thành công? Câu trả lời sẽ được chuyên gia giải đáp chi tiết ngay sau đây.
Tìm hiểu về kỹ thuật nuôi tôm thẻ chân trắng
Trước khi đi vào chi tiết, chúng ta cần nắm rõ một số khái niệm cơ bản về kỹ thuật nuôi tôm thẻ chân trắng.
1. Kỹ thuật nuôi tôm thẻ chân trắng là gì?
Kỹ thuật nuôi tôm thẻ chân trắng là tập hợp các biện pháp kỹ thuật được áp dụng để nuôi và chăm sóc tôm thẻ chân trắng, bao gồm:
-
Chuẩn bị ao nuôi, xử lý nền đáy và nguồn nước
-
Chọn giống, thả giống và quản lý mật độ tôm
-
Cho ăn, chăm sóc và theo dõi tăng trưởng của tôm
-
Kiểm soát dịch bệnh và các yếu tố môi trường
-
Thu hoạch, sơ chế và bảo quản tôm sau khi thu hoạch
Áp dụng đúng kỹ thuật sẽ giúp việc nuôi tôm đạt năng suất cao, chất lượng tốt và an toàn.
2. Mô hình nuôi tôm thẻ tại Việt Nam
Hiện nay, có 3 mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng chính:
-
Nuôi thâm canh: Mật độ dày, cho ăn hoàn toàn bằng thức ăn công nghiệp.
-
Nuôi bán thâm canh: Mật độ vừa phải, kết hợp thức ăn tự nhiên và công nghiệp.
-
Nuôi quảng canh cải tiến: Mật độ thấp, chủ yếu dựa vào thức ăn tự nhiên.
Mỗi mô hình có những ưu, nhược điểm riêng và phù hợp với các điều kiện khác nhau.
Mô hình nuôi quảng canh cải tiến
3. Ưu điểm và nhược điểm mô hình nuôi tôm
Mô hình |
Ưu điểm |
Nhược điểm |
Thâm canh |
Chu kỳ nuôi ngắn nhưng cho năng suất cao |
Chi phí đầu tư lớn, rủi ro cao |
Bán thâm canh |
Năng suất khá, rủi ro vừa phải |
Đòi hỏi kỹ thuật tốt, kiểm soát môi trường |
Quảng canh cải tiến |
Chi phí thấp, ít rủi ro |
Năng suất thấp, chu kỳ nuôi dài |
Tùy vào điều kiện tài chính, kỹ thuật và thị trường mà bạn có thể lựa chọn mô hình nuôi phù hợp nhất.
4. Lựa chọn giống tôm thẻ khỏe mạnh
Chọn giống tốt là yếu tố then chốt quyết định sự thành công của vụ nuôi. Bạn nên:
-
Mua giống tại các trung tâm uy tín, đảm bảo chất lượng
-
Chọn tôm giống khỏe mạnh, đồng đều, không dị tật
-
Kiểm tra tình trạng sức khỏe và mầm bệnh trên tôm giống
-
Vận chuyển và thả giống đúng cách, giảm stress cho tôm
Lưu ý: Đừng vì ham rẻ mà mua phải giống kém chất lượng, gây thiệt hại cho cả vụ nuôi nhé!
Lựa chọn tôm giống khoẻ mạnh để thả nuôi
Dự toán chi phí trước khi nuôi tôm thẻ chân trắng
Trong kỹ thuật nuôi tôm thẻ chân trắng thì việc dự toán chi phí và lợi nhuận là việc làm bắt buộc. Như vậy, mới giúp bà con ước tính được số lượng thả nuôi và lợi nhuận thu về.
1. Chi phí đầu tư ban đầu
Nuôi tôm thẻ chân trắng, nhất là mô hình thâm canh, đòi hỏi chi phí đầu tư ban đầu khá lớn cho:
-
Xây dựng ao nuôi, hệ thống cấp thoát nước, sục khí
-
Mua trang thiết bị như máy bơm, máy phát điện, quạt nước
-
Mua tôm giống, thức ăn, thuốc, hóa chất xử lý
-
Nhân công chăm sóc, vận hành và quản lý
Bạn cần tính toán cẩn thận nguồn vốn và lên kế hoạch đầu tư hợp lý tránh tình trạng dở dang giữa chừng.
2. Lợi nhuận sau mỗi vụ nuôi tôm
Bên cạnh chi phí đầu tư, tiềm năng lợi nhuận cũng là yếu tố quan trọng để bạn đưa ra quyết định nuôi hay không:
-
Nuôi thâm canh có thể đạt 7-10 tấn tôm/ha/vụ, lợi nhuận 100-300 triệu đồng/ha/vụ.
-
Nuôi bán thâm canh đạt 2-7 tấn tôm/ha/vụ, lợi nhuận 50-150 triệu đồng/ha/vụ.
-
Nuôi quảng canh cải tiến đạt 1-2 tấn tôm/ha/vụ, lợi nhuận 30-50 triệu đồng/ha/vụ.
Tuy nhiên, nuôi tôm vẫn tiềm ẩn rủi ro dịch bệnh, thời tiết nên bạn cần cẩn trọng và dự trù các chi phí phát sinh trong quá trình nuôi.
3. Yếu tố môi trường cần quan tâm
Ngoài yếu tố kinh tế, môi trường ao nuôi cũng góp phần quyết định thành bại của vụ nuôi tôm.Nước ao nuôi tôm thẻ phải đảm bảo các chỉ tiêu: pH từ 7.5 – 8.5; Độ mặn 10 – 25‰; Nhiệt độ 26 – 32°C; Ôxy hòa tan > 4 mg/l; Độ trong > 30 cm. Ngoài chất lượng nước, bạn cũng cần lưu ý:
-
Chọn vùng nuôi có nguồn nước sạch, ít ô nhiễm
-
Tránh khu vực phèn, kim loại nặng, nguồn bệnh
-
Đảm bảo cách ly ao nuôi với nguồn nước thải, nước mưa chảy tràn
-
Hạn chế sử dụng các loại thức ăn, thuốc, hóa chất gây tồn dư độc hại
Một môi trường nuôi an toàn là nền tảng để tôm sinh trưởng và phát triển tốt.
Hướng dẫn kỹ thuật nuôi tôm thẻ chân trắng
Sau khi chuẩn bị đầy đủ các điều kiện, chúng ta bắt tay vào từng bước trong quy trình nuôi tôm thẻ chân trắng.
1. Lựa chọn và xử lý ao nuôi
Ao nuôi tôm thẻ chân trắng cần đáp ứng yêu cầu:
-
Diện tích phù hợp với quy mô nuôi, thường từ 1000 – 5000 mét vuông
-
Độ sâu mực nước từ 1.2 – 1.5 m
-
Có hệ thống cấp thoát nước riêng biệt, thuận tiện
-
Nền đáy phẳng, không rạn nứt, thoát nước tốt
-
Tiến hành các biện pháp cải tạo đáy ao trước khi thả nuôi:
-
Tát cạn nước ao, phơi đáy khoảng 2-4 tuần
-
Loại bỏ bùn đen, sinh vật gây hại, mầm bệnh
-
Bón vôi khử trùng với liều 100-300g/mét vuông
Xử lý ao nuôi
2. Kiểm soát chất lượng nước ao
Quản lý nước ao nuôi xuyên suốt vụ nuôi là điều kiện tiên quyết để tôm lớn tốt:
-
Xử lý nước bằng hóa chất chlorine tại bể lắng trước khi cấp vào ao
-
Cấp nước ao vào đúng thời điểm, đảm bảo tiêu chuẩn
-
Kiểm tra và điều chỉnh các chỉ tiêu nước hàng ngày
-
Sử dụng chế phẩm sinh học để duy trì màu nước và ổn định môi trường
-
Định kỳ thay 1/4 – 1/3 nước ao để loại bỏ chất thải và chất độc hại
-
Vận hành hệ thống sục khí, quạt nước để cung cấp đủ oxy
-
Quản lý nước ao nuôi bài bản sẽ giúp tôm ít bị stress và bệnh tật.
3. Chọn lọc và thả giống tôm thẻ chân trắng
-
Chọn tôm giống khỏe mạnh, cỡ đồng đều khoảng PL12-PL15
-
Thả mật độ 20-40 con/m2 đối với thâm canh, 10-15 con/m2 đối với bán thâm canh
-
Thả vào buổi sáng hoặc chiều mát, tránh trưa nắng hoặc tối khuya
-
Thả từ từ, dần dần cho tôm làm quen với môi trường nước ao
-
Sau thả giống 2-4 tuần, tiến hành kiểm đếm tỷ lệ sống để có kế hoạch chăm sóc tiếp theo.
4. Cho ăn và chăm sóc tôm thẻ chân trắng
-
Sử dụng thức ăn công nghiệp ở dạng viên, hàm lượng đạm phù hợp từng giai đoạn.
-
Cho ăn 4-5 lần/ngày, lượng thức ăn tương ứng với 3-5% trọng lượng tôm.
-
Điều chỉnh lượng thức ăn hàng ngày dựa vào lượng thức ăn thừa
-
Bổ sung vitamin, khoáng chất định kỳ vào thức ăn
-
Sử dụng men tiêu hóa, chế phẩm sinh học để cải thiện hệ vi sinh đường ruột
-
Chú ý quan sát hành vi ăn của tôm và phản ứng với thức ăn để điều chỉnh phù hợp.
5. Thu hoạch tôm thẻ chân trắng
-
Tiến hành thu hoạch khi tôm đạt kích cỡ thương phẩm sau 3-4 tháng nuôi
-
Nên thu tỉa nhiều đợt khi tôm được 2.5-3 tháng tuổi
-
Tiến hành thu vào sáng sớm hoặc chiều mát để đảm bảo chất lượng tôm
-
Sử dụng lưới bao, vợt hoặc nâng trong để đưa tôm lên bờ
-
Ngâm tôm với nước đá để hạ nhiệt độ nhanh, giữ tươi ngon
-
Sau khi thu hoạch xong, nhanh chóng tiến hành sơ chế và bảo quản tôm đúng cách.
Tôm sau khi đánh bắt cần được bảo quản đúng cách để đảm bảo chất lượng:
-
Rửa sạch tôm với nước mát, loại bỏ tạp chất
-
Hạ nhiệt tôm xuống 0-4°C bằng đá lạnh hoặc nước đá
-
Xếp tôm vào thùng xốp theo lớp tôm – lớp đá
-
Lớp đá phải phủ kín bề mặt tiếp xúc với tôm
-
Đậy kín nắp thùng, tránh tiếp xúc trực tiếp với không khí
-
Vận chuyển đến nơi tiêu thụ trong thời gian ngắn nhất
Bên cạnh đó, có thể áp dụng các biện pháp bảo quản lạnh, đông lạnh hoặc chế biến để kéo dài thời gian bảo quản.
Thu hoạch tôm
Những câu hỏi thường gặp khi nuôi tôm thẻ chân trắng
Sau đây là top 4 câu hỏi mà các hộ nuôi tôm thường quan tâm:
1. Mùa vụ thích hợp để nuôi tôm thẻ chân trắng là gì?
Tôm thẻ chân trắng có thể nuôi quanh năm, tuy nhiên thời điểm thích hợp nhất là từ tháng 1 đến tháng 8 hàng năm. Bởi đây là thời gian có nhiệt độ và nguồn nước ổn định, ít sự cố bất lợi do thời tiết. Các tháng cuối năm, cần hạn chế thả nuôi để tránh rủi ro mưa bão.
2. Phòng và trị bệnh trên tôm thẻ chân trắng như thế nào?
Bệnh trên tôm thẻ chủ yếu là do vi khuẩn, virus và ký sinh trùng gây ra. Để phòng và trị bệnh, bạn cần:
-
Chọn tôm giống sạch bệnh, có nguồn gốc rõ ràng
-
Xử lý ao nuôi và nguồn nước đúng cách trước khi thả giống
-
Quản lý chất lượng nước ao, tránh gây stress cho tôm
-
Cho tôm ăn đúng và đủ, tăng cường sức đề kháng
-
Sử dụng men vi sinh, chế phẩm sinh học cải thiện môi trường ao nuôi
-
Khi phát hiện bệnh, xác định tác nhân gây bệnh và dùng thuốc đặc trị
-
Sử dụng thuốc và hóa chất đúng liều lượng, không lạm dụng kháng sinh
3. Làm thế nào để kiểm soát tốt lượng oxy hòa tan trong ao nuôi?
Oxy hòa tan (DO) là yếu tố quan trọng quyết định đến sự sống và tăng trưởng của tôm. Để kiểm soát DO, bạn có thể:
-
Sử dụng máy đo DO cầm tay để theo dõi hàng ngày
-
Vận hành hệ thống sục khí, quạt nước để cung cấp đủ oxy
-
Hạn chế cho ăn thừa, tránh gia tăng hàm lượng hữu cơ gây tiêu hao oxy
-
Định kỳ thay nước, loại bỏ chất thải, chất độc hại
Với mật độ nuôi cao, bạn có thể tăng cường sục khí liên tục trong ngày để duy trì lượng DO.
4. Vai trò của ao lắng trong quy trình nuôi tôm thẻ chân trắng?
Ao lắng đóng vai trò quan trọng trong hệ thống nuôi tôm thâm canh, bán thâm canh:
-
Lắng, loại bỏ cặn lơ lửng và chất hữu cơ dư thừa trong nước cấp vào ao nuôi
-
Lưu giữ và xử lý nước thải ao nuôi trước khi thải ra môi trường
-
Hạn chế dịch bệnh lây lan giữa ao nuôi và nguồn nước bên ngoài
-
Tạo vùng đệm giúp kiểm soát và xử lý ô nhiễm
-
Ao lắng thường có diện tích bằng 10-20% diện tích ao nuôi và cần được vệ sinh, nạo vét định kỳ.
Xử lý nước trong kỹ thuật nuôi tôm thẻ chân trắng
Xử lý nước là bước quan trọng và không thể thiếu trong kỹ thuật nuôi tôm thẻ chân trắng. Một số hoá chất được sử dụng như chlorine, NaOH, PAC… giúp loại bỏ virus, vi khuẩn gây bệnh, lắng đọng các hợp chất hữu cơ có trong nước sau đó loại bỏ một cách đơn giản ra khỏi nước. Đặc biệt, việc xử lý nước được thực hiện trước khi cấp vào ao tôm đảm bảo an toàn và không gây độc hại cho tôm nuôi.
Hoá chất xử lý nước nuôi tôm
Hiện tại, hóa chất xử lý nước các loại đang được Hóa Chất sản xuất tại Việt Nam với số lượng lớn, phục vụ cho các doanh nghiệp, tổ chức và hộ nuôi nhỏ lẻ trên toàn quốc. Đặc biệt, khi mua hàng của chúng tôi quý khách sẽ được tư vấn và hướng dẫn chi tiết cách sử dụng cho từng sản phẩm.
Trên đây là những chia sẻ chi tiết về kỹ thuật nuôi tôm thẻ chân trắng để bạn có thể tham khảo và áp dụng. Có thể thấy, nuôi tôm thẻ là một hướng đi tiềm năng nhưng cũng đầy thách thức. Thành công hay không phụ thuộc rất nhiều vào kiến thức, kinh nghiệm và bản lĩnh của người nuôi.